Gezegenler ve
tipik özelikleri
Merkür :
Güneşe çok yakın olmasının yanında çok
küçük bir gezegendir. Bu nedenler 1970 lere değin onun hakkında pek birşey
bilinmıyordu. 1974 de Mariner 10 uzay aracı, gezegene 756 km kadar yaklaştı ve
yüzeyinin ayrıntılı görüntülerini gönderdi. Elde edilen verilere göre merkür
cansız bir gezegendir. Bu yönden ay'la arasında büyük benzerlik vardır. Merkürün
yüzeyi yoğun bir biçimde kraterlidir. Atmosferi ise cok incedir, helyum ve sodyum
içerir. Güneşten uzaklığı 57 900 000 km dir. Güneş çevresindeki bir tam
dönüşü 88 gün, kendi çevresinde dönüşü 59 gün dür.Çapı 4880 km, yoğunluğu
5.4, kütlesi dünyanınkinin 0.005 katı, yüzey sıcaklığıda gündüz 430 derece,
gece -180 derece dir.
Venüs:
Dünyaya hem en yakın hemde büyüklük
bakımından en çok benzeyen gezegendir. Venüsün atmosferi çok yoğundur ve içerdiği
büyük orandaki karbondioksit nedeniyle sera etkisi çok güçlüdür. Gezegenin yüzeyi,
çok yoğun ve kaln sülfirik asit bulutlarının altını gözleye bilen radarlarla
haritalanmıştır. yüzyde pek çok sönmüş yanardağ; ayrıca birkaç çarpışma
krateri bulunuyor. Güneşten uzaklığı 108 200 000 km, güneş çevresinde dönüş
zamanı 255 gün kendi çevresinde dönüş zamanı 243 gün dür. Çapı 12 100 km,
yoğunluğu 5.2 dir. Kütlesi 0.8 dünya kütlesi, yüzey sıcaklığıda ortalama 480
derecedir.
Dünya:
Dünya, bilindiği kadarıyla yaşamın bulunduğu
tek gezegendir.Kabuğu çok parçadan oluşur ve tektonik bakımdan aktifdir. Yüzeyin
yaklaşık dörtte üçü suyla kaplıdır. atmosferi %78 azot, %20 oksijen ve az miktarda
öteki gazları ve su buharı içerir.Güneşten uzaklığı 149 600 000 km, güneş
çevresinde dönüş zamanı 365.2 gündür.Kendi çevresindeki dönüş zamanı 23.9
saat, çapı 12 756 km,yoğunluğu 5.5, kütlesi 6*1024 kg, yüzeysıcaklığıda ortalama
15 dercedir.
Mars:
Kırmızı gezegen olarakda bilinen mars, bu rengini
toprağında bolca bulunan demir oksitten almıştır. Yüzey şekilleri, dünyadan
teleskopla görülebilir. Kutup bölgelerinde, donmuş halde su ve karbondioksit vardır.
Gezegen, en yükseği 25 km olan sönmüş yanardağlara bir zamanlar sıvı halde su
bulunduğunun kanıtı olan kanyon sistemine sahiptir. Atmosferi %95 karbondioksitten
oluşur. Güneşden uzaklığı 227 900 000 km, güneş çevresindeki dönüş zamanı 687
gündür. Kendi çevresindeki dönüş zamanı 24.6 gün, çapı 6787 km yoğunluğu 3.9,
kütlesi 0.1 dünya kütlesi, yüzey sıcaklığı ortalama 50 derecedir.
Jüpiter:
Sistemin en büyük gezegenidir. Kütlesi, tüm ötki
geegenlerin kütleleri toplamının 2.5 katıdır. Jüpiter, genelde gazlardan oluşmuş
bir gezegendir. İç bölgesinde basınç çok fazla olduğu için , yoğunluk da çok
fazladır. Düşük basınçda gaz halında ki maddeler buralarda sıvı haldedir.
Jüpiter çok güçlü atmosfer hareketlerine sahiptir. Gezegendeki en belirgin atmosfer
hareketi, büyük kırmızı leke olarak bılınen bir fırtına böleidir. Jüpiterin
dört büyük uydusuda başlı başına bir araştırma konusudur. Herbiri jeolojik
bakımdan farklı özellikler gösterir. 1995 de gezegene ulaşan gelıleo uzay
aracı füpiter ile ilgili pek çok önemli bilgiyi dünyaya ulaştırdı.
Güneşten uzaklığı 778 300 000 km, güneş çevresindeki dönüş zamanı 11.86 yıl,
kendi çevresindeki dönüş zamanı 9.9 saat, çapı 142 800 km, yoğunluğu 1.3,
kütlesi 318 dünya kütlesi, yüzey sıcaklığı -130 derecedir.
Satürn:
Sistemin iinci büyük gezegenidir. Jüpiter gibi oda
gazdan oluşmuştur. Satürn ün en belirgin yapısı olan halkalar sayısız
küçük parçaçıkdan oluşmaktadır. Gezegenin uydularından titan ganymade den sonra,
güneş sisteminin ikinci büyük uydusudur.Güneten uzaklığı 1 427 000 000 km, güneş
çevresinde dönme zamanı 29.46 yıl, kendi çevresinde dönme periyodu 10.7 saat, çapı
120 000 km, yoğunluğu 0.7, kütlesi 95 dünya kütlesi, yüzey sıcakığı -185
derecedir.
Uranüs:
İk bakışta , uranüs ve neptün birbirinin ikizi gibi
görünürler. Her ikisinin de büyüklükeri, kütleleri, yoğunlukları ve kimyasal
özellikleri birbirine benzer. Buna karşın yine onlar bir gaz yapılı gezegen olan
jüpiter e satürn den prk çok bakımdan ayrılırlar. Jüpiter ve satürn gibi
ağırlıklı olarak hidrojen ve helyum değil. daha çok metan ve su içerirler.
Uranüsün uydularından miranda güneş sistemindeki en eski gök cisimlerinden biridir.
Geçmişte büyük bir çarpışma geçirmiştir. Bu çarpışmanın izleri belirgindir.
Güneşten uzaklığı 2 870 000 000 km, güneş çevresindeki dönme periyodu 84
yıldır. Kendi çevresindeki dönüş periyodu 17. saat, çapı 51 300 km, yoğunluğu
1.3, kütlesi 14.4 dünya kütlesi, yüzey socakığıda -200 derecedir.
Neptün:
Pek çok bakımdan uranüsle büyük benzerlik gösterir. Ancak
atmosferi jüpiterin atmosferi gibi çok hareketlidir. Jüpiterin büyk kırmızı
lekesine benzer bir lekesi vardır. Buna büyük karanlık leke denir. Neptünün en
büyük uydusu olan tirionazottan oluşan ince bir atmosfer tabakasına sahiptir. Uydunun
yüzeyinde ki deliklerden gayser benzeri azot gazı onlarca km yükseğe
fışkırmaktadır. Güneşten uzaklığı 4 497 000 000 km,
güneş çevresindeki dönüş periydu 165 yıl, kendi çevresindeki dönüş zamanı 16.1
saat, çapı 49 100 km, yoğunluğu 1.6, kütlesi 17. dünya kütşesi, yüzey
sıcaklığı da -200 derecedir.
Plüton:
Sistemin güneşe en uzak ve en küçük gezegenidir. bu
nedenle hakkında en az bilgi sahibi olduğumuz gezegendir. Yapısını donmuş halde
metan, su ve kayalardan oluştuğu düşünülüyor. Plüton un uydysu charon onun
yarısı çapındadır. ve ona benzer özellikler gösterir. Güneşten ızaklığı 5 900
000 000 km Güneşin çevresindeki dönme periyodu 248 yıl, kendi çevresinde dönme
periyodu 6.4 gün dür. Çapı 2300 km, yoğunluğu 2, kütlesi 0.003 dünya kütlesi
yüzey sıcaklığıda -230 derecedir
Gezegenlerin Fotoğrafları İçin
Tıklayın